پاسخ سوال های شما

کائورو فوجیناگا و کازوهیرو ایسومورا، سرپرستان این برنامه، به سوال های شنوندگان در مورد زبان ژاپنی پاسخ می دهند.

Q1 من به ژاپن و فرهنگ ژاپنی علاقه دارم و با دیدن انیمه کمی زبان ژاپنی یاد گرفته ام. من می خواهم به صورت خودآموز این زبان را یاد بگیرم. فکر می کنم «مکالمه ساده زبان ژاپنی» برایم مفید باشد، اما نمی دانم چطور با استفاده از این برنامه ژاپنی یاد بگیرم.

خوشحالیم که شما با استفاده از انیمه توانسته اید ژاپنی یاد بگیرید! حتماً با دیدن انیمه، کاربرد واژه ها و عبارت ها را در موقعیت های مختلف لمس کرده اید. وقتی می خواهید یک زبان جدید یاد بگیرید باید کاربرد واژه ها را در موقعیت های واقعی ببینید و بشنوید و معنی و نحوه کاربرد آنها را در موقعیت های مختلف یاد بگیرید. با این کار می توانید عبارت هایی را که برایتان مفیدند پیدا کنید، آنها را به خاطر بسپارید و به کار ببرید.

«مکالمه ساده زبان ژاپنی» مناسب کسانی است که می خواهند به طور خودآموز زبان ژاپنی یاد بگیرند. اگر برنامه رادیویی و درس ها را به ترتیب دنبال کنید، کم کم می توانید مکالمات روزمره را یاد بگیرید و آنها را به کار ببرید.

اول به گفت و شنود کوتاه هر درس گوش بدهید. احتمال دارد که معنی بعضی از واژه ها یا عبارت ها را ندانید، اما نگران جزئیات مکالمه نباشید. فعلاً سعی کنید با خواندن زیرنویس ها و توضیحات متوجه محتوای داستان بشوید.

در مرحله دوم، توضیحات بخش «عبارت های کلیدی» را بخوانید یا به آن گوش بدهید. عبارت کلیدی هر درس چکیده ای است از موضوع اصلی آن.

پس از مطالعه «عبارت کلیدی» به بخش «بیایید تمرین کنیم!» بروید. در این بخش می توانید عبارت کلیدی را در موقعیت هایی که ممکن است در ژاپن با آنها مواجه شوید تمرین کنید. به تلفظتان دقت کنید و هر عبارت را چند بار با صدای بلند تکرار کنید.

سپس در بخش «می توانی بگویی؟» کاربرد عبارت کلیدی را در موقعیت های دیگر تمرین کنید. در وبسایت و برنامه رادیویی می توانید پاسخ درست را ببینید و بشنوید و خودتان تمرین کنید.

بعد، می توانید به بخش «بیشتر بدانیم» سر بزنید و عبارت هایی را یاد بگیرید که می توانید به همان شکل به خاطر بسپارید و به کار ببرید. یا در بخش «فرهنگ» اطلاعات دیگر مرتبط با هر درس را پیدا کنید تا با فرهنگ ژاپن بیشتر آشنا شوید.

فایل های صوتی برنامه را می توانید هر چند بار که می خواهید در وبسایت بشنوید. با استفاده از این برنامه می توانید با سرعتی که برایتان مناسب است پیش بروید و زبان ژاپنی را یاد بگیرید.

Q2 هیراگانا، کاتاکانا و کانجی چه تفاوتی با هم دارند؟ اول باید کدام را یاد بگیریم؟

هیراگانا و کاتاکانا الفبای آوایی هستند که هر کدام یک هجا را نشان می دهند. مثلاً برای نشان دادن هجای «آ» در هیراگانا از «» و در کاتاکانا از «» استفاده می کنیم.

اما کانجی ها علائم اندیشه نگار هستند و هر کانجی دربردارنده معنی خاص خود است. هر کانجی مثل اسمایلی (شکلک صورت خندان) است که یک معنی را نشان می دهد.
مثلاً فعل «kimasu» هم معنی «آمدن» دارد و هم «پوشیدن». هر دو این فعل ها با هیراگانا کاملاً یک شکل نوشته می شوند. اما اگر آنها را با کانجی بنویسیم «آمدن» می شود «来ます» و پوشیدن می شود «着ます» و با یک نگاه می توانیم به معنی آن پی ببریم.

زبان ژاپنی اصولاً با کانجی و هیراگانا نوشته می شود. کانجی برای نوشتن اسم ها و فعل ها که دربردارنده معنی هستند به کار می رود و بخش های دیگر جمله با هیراگانا نوشته می شوند. اما برای نوشتن کلمه هایی که از زبان های دیگر وارد ژاپنی شده اند از کاتاکانا استفاده می شود. مثلاً واژه‌ «コーヒー koohii» به معنی «قهوه» یا «タム Tamu» یعنی «تم»، اسم شخصیت اصلی برنامه، که یک اسم خارجی است و یا «ベトナム Betonamu» به معنی «ویتنام» که اسم یک کشور خارجی است با کاتاکانا نوشته می شوند.

هنگام یادگیری الفبا اول از هیراگانا و کاتاکانا شروع کنید و بعد کانجی را تمرین کنید چون با یادگیری هیراگانا و کاتاکانا می توانید جملات ساده را بنویسید. بهتر است کانجی ها را کم کم وقتی در متن درس به آنها برمی خورید یاد بگیرید.

Q3 چطور می توانیم کانجی را با کیبورد رایانه یا گوشی هوشند بنویسیم؟

برای نوشتن ژاپنی با کیبورد، بیشتر مردم با استفاده از حروف الفبای انگلیسی کلمات را تایپ می کنند.

مثلاً برای نوشتن «kawa» به معنی «رودخانه» به کانجی، اول باید با حروف انگلیسی «k a w a» را به ترتیب وارد کنید. نرم افزار رایانه ای این حروف را به هیراگانا یعنی «かわ» تبدیل می کند. سپس فهرستی از کانجی هایی که این صدا را دارند مثل «» به معنی «چرم» یا «» به معنی «رودخانه» به شما نشان می دهد و شما باید از میان آنها «» را انتخاب کنید.

برای نوشتن کانجی در گوشی های هوشمند می توانید مثل کیبورد رایانه از حروف انگلیسی استفاده کنید یا روش «Flick» را به کار ببرید. با این روش می توانید با حرکت انگشتان روی صفحه لمسی، هیراگانا را مستقیم وارد کنید و سپس با انتخاب کانجی مناسب از فهرستی که ظاهر می شود آن را به کانجی تبدیل کنید.

Q4 تلفظ اعدادی که در درس ششم یاد گرفتیم با تلفظی که در هنرهای رزمی ژاپنی به کار می رود متفاوت است. در هنرهای رزمی عدد ۴ «shi» تلفظ می شود، نه «yon». عدد ۷ هم «shichi» تلفظ می شود، نه «nana». تفاوت این تلفظ ها چیست؟

در ژاپنی دو نوع شمارش وجود دارد:
hitotsu・futatsu・mittsu・yottsu・itsutsu・muttsu・nanatsu・yattsu که از قدیم وجود داشته و
ichi・ni・san・shi・go・roku・shichi・hachi که از زبان چینی گرفته شده است.

شمارشی که در «مکالمه ساده زبان ژاپنی» معرفی کردیم ichi・ni・san・yon・go・roku・nana・hachi بود. در این نوع شمارش برای عدد ۴ از «yon» استفاده می کنیم نه «shi» و برای عدد ۷ تلفظ «nana» را به کار می بریم نه «shichi». تلفظ «yon» از نوع شمارش قدیمی تر «yottsu» گرفته شده و «nana» هم از «nanatsu» آمده است.

برای بیان اعداد به تنهایی و یا وقتی می خواهیم تعداد اشیا را بگوییم از این نوع شمارش استفاده می کنیم.

اما در هنرهای رزمی برای بیان ترتیب حرکات ichi・ni・san・shi・go・roku・shichi・hachi را به کار می بریم.

موارد استفاده از این دو نوع شمارش مشخص است و باید کم کم آنها را به خاطر بسپارید. مثلاً هنگام بیان قیمت برای عدد ۴ «yon» و برای عدد ۷ «nana» را به کار می بریم. ۴۰۰ ین می شود «yon-hyaku-en» و ۴۰۰۰ ین می شود «yon-sen-en». برای بیان ۷۰۰ ین می گوییم «nana-hyaku-en» و برای ۷۰۰۰ ین می گوییم «nana-sen-en». اما هنگام بیان ماه های سال برای ۴ از «shi» و برای ۷ از «shichi» استفاده می کنیم. یعنی ماه آوریل که چهارمین ماه سال است می شود «shi-gatsu» و ماه ژوئیه که هفتمین ماه سال است می شود «shichi-gatsu»

Q5 واژه «دقیقه» به زبان ژاپنی می شود «ふん fun» اما این واژه با بعضی از اعداد به شکل «ぷん pun» تلفظ می شود. آیا قانونی برای این تلفظ ها وجود داد؟

در زبان ژاپنی «دقیقه» اصولاً به شکل «ふん fun» تلفظ می شود. اما گاهی اوقات صدای f در «ふん fun» به ‍p تبدیل می شود. این تغییر بر اساس سنت قدیمی زبان ژاپنی است که صداهای ha hi fu he ho به شکل pa pi pu pe po تلفظ می شدند.

برای تلفظ درست این واژه باید موارد استفاده از «ぷん pun» را به خاطر بسپارید. «ふん fun» بعد از اعداد ۱، ۳، ۶، ۸ و ۱۰ به شکل «ぷん pun» تلفظ می شود. یک دقیقه می شود «ippun»، سه دقیقه می شود «sanpun»، شش دقیقه می شود «roppun»، هشت دقیقه می شود «happun» و ده دقیقه می شود «juppun»

البته بعضی افراد چهار دقیقه را به شکل «yonpun» و هشت دقیقه را به شکل «hachifun» تلفظ می کنند.

به طور کلی عددی که قبل از واحد شمارش می آید تلفظ آن را تعیین می کند. مثلاً برای شمارش اشیای باریک و بلند مثل چتر و مداد از واحد شمارش «hon» استفاده می شود که تلفظ آن بسته به عددی که قبلش می آید متفاوت است. تلفظ واحدهای شمارش ممکن است کمی پیچیده به نظر برسد، اما کافی است که هر زمان به آنها برخوردید تلفظشان را به خاطر بسپارید.

Q6 وقتی می خواهیم از کسی بپرسیم «چند تا بچه دارید؟» باید بگوییم
«Kodomo wa nan-nin arimasu ka»
یا «Kodomo wa nan-nin imasu ka»؟
لطفاً در مورد تفاوت «arimasu» و «imasu» توضیح بدهید.

فعل «imasu» برای موجودات زنده ای که حرکت می کنند یعنی انسان ها و حیوانات به کار می رود. «arimasu» برای اشیا استفاده می شود.

مثلاً در درس ۲۱ جمله «Tokeedai no naka ni imasu» را یاد گرفتیم یعنی «داخل برج ساعت هستم». در درس ۱۱ جمله «Omamori wa arimasu ka» را یاد گرفتیم یعنی «آویز بلاگردان دارید؟» پس وقتی می خواهیم بپرسیم «چند تا بچه دارید؟» باید از «imasu» استفاده کنیم و بگوییم
«Kodomo wa nan-nin imasu ka»

درقدیم فعل «arimasu» برای اعضای خانواده هم به کار می رفت. بنابراین ممکن است در کتاب های درسی قدیمی ژاپنی نمونه هایی از کاربرد «arimasu» برای اعضای خانواده را هم ببینید. اما امروزه برای آنها از «imasu» استفاده می کنیم.

به یک مثال دیگر دقت کنید. جمله «ماهی در برکه است» می شود
«Ike ni sakana ga imasu» در اینجا چون ماهی زنده است و حرکت می کند از «imasu» استفاده می کنیم.
اما جمله «ماهی در یخچال است» می شود «Reezooko ni sakana ga arimasu» در اینجا چون ماهی حرکت نمی کند «arimasu» را به کار می بریم